System WMS pozwala na zarządzanie przepływem towarów w magazynie. Poszczególne systemy tego typu wyposażone są w rozmaite funkcje, przez co można je zaklasyfikować do podstawowych lub bardziej zaawansowanych. Metodologia Gartnera pozwala określić, na jakim poziomie w skali od 1 do 5 dokładnie się znajdują. Dzięki temu również i ty możesz sprawdzić, na jakim poziomie znajduje się twój system do zarządzania magazynem.
Gartner to przedsiębiorstwo analityczno-badawcze, które ocenia rokrocznie firmy z różnych branż. Wykorzystuje do tego własną metodologię – określa się ją mianem „Magicznego Kwadratu Gartnera”. Przy ocenie bierze pod uwagę możliwości danego oprogramowania pod względem funkcji, użyteczności, analityki, narzędzi pomagających we wdrażaniu pracowników, elastyczności, technologii pomocniczych, integracji z innymi systemami oraz prostoty i łatwości użytkowania.
Czynniki uwzględniane przy ocenie
Poniżej opisujemy czynniki, na podstawie których można określić poziom własnego systemu WMS.
Podstawowe funkcje
Do podstawowych funkcji WMS zalicza się: obsługę przyjęć, weryfikacji, odkładania, przeładunku, a także zarządzanie zapasami, zarządzanie lokalizacją zapasów, inwentaryzację, kompletację, wydawanie i wysyłkę oraz obsługę kodów kreskowych. System powinien dawać również możliwość bezprzewodowego korzystania z różnych urządzeń (np. kolektorów), które pozwalają wykonywać poszczególne czynności bez zbędnego okablowania. Takie funkcje powinny występować w systemach WMS na każdym poziomie. Jeżeli nie są one wyposażone dodatkowo w bardziej zaawansowane opcje, zazwyczaj klasyfikuje się je na poziomie 1 lub 2.
Funkcje zaawansowane
W rozszerzonym systemie WMS powinny się znaleźć takie funkcje, jak: planowanie i optymalizacja zadań / pracy, zarządzanie pracą, optymalizacja umiejscowienia towaru w magazynie, zarządzanie przestrzenią składowania / zarządzanie oknami czasowymi, usługi o wartości dodanej (VAS), planowanie pracy, fakturowanie usług 3PL (gdzie jedną lub więcej funkcji logistycznych przekazuje się firmie zewnętrznej), zarządzanie paczkami. Te opcje powinny występować głównie w systemach na poziomie 4 i 5 (czyli prawie najwyższym oraz najwyższym).
Użyteczność
W ocenie zaawansowania systemu rolę odgrywa również użyteczność oraz całościowe doświadczenie użytkownika (UX). Uwzględniane są tu takie czynniki, jak: responsywny projekt interfejsu (UI), narzędzia do zarządzania przepływem pracy, możliwość wizualizacji oraz UX dostosowany do różnych stanowisk (np. operatorów, menadżerów, nadzorców, zaplecza administracyjnego). Ważne jest również to, aby system obejmował wiele trybów interakcji, np. poprzez telefon komórkowy, głos czy też rzeczywistość rozszerzoną.
Analityka i business intelligence
Szczególnie ważny jest tu poziom funkcji pozwalających na tworzenie raportów analitycznych i tworzenie raportów ad hoc dla różnych użytkowników. Istotne są również takie funkcje, jak: identyfikacja i śledzenie procesów wewnątrzmagazynowych oraz pracy magazynierów, a także wizualizacja i widoczność danych. Warto zwrócić uwagę również na inne, bardziej zaawansowane funkcje analityczne danego systemu.
WMS na wysokim poziomie, poza podstawowym raportowaniem, oferuje też opcje obejmujące analizy predykcyjne i preskryptywne (bazujące na sytuacjach z przeszłości, pozwalające na najlepszy sposób podejścia do innych sytuacji), symulację i modelowanie. W systemach WMS coraz istotniejsza staje się również przejrzystość i widoczność działań, które odbywają się w magazynie. Niektóre systemy wykorzystują sztuczną inteligencję oraz uczenie maszynowe, aby w większym stopniu dopasować się do specyfiki branży.
Narzędzia pomocne we wdrażaniu
WMS powinien zawierać funkcje, które ułatwiają i usprawniają proces wdrażania pracowników oraz naukę obsługi WMS. Chodzi m.in. o konfigurację i aktualizację systemu, technologie pomagające w integracji jednego systemu z drugim oraz opcje umożliwiające wdrażanie pracowników w wielu lokalizacjach.
Okazuje się, że nie tylko samo wdrożenie WMS jest czasochłonne – czas zabiera również jego aktualizowanie. Niestety, w efekcie wiele firm korzysta z przestarzałych wersji programów. Dobrze jest, gdy system WMS posiada też możliwość integracji i łączenia się z wieloma systemami ERP, powiązanymi aplikacjami (jak np. TMS) oraz systemami do zarządzania przesyłkami.
Elastyczność systemu
Bardzo ważne jest to, aby system odpowiednio reagował na pojawiające się zmiany. Istotna jest, w związku z tym, dostępność i łatwość użycia: silników reguł, języków skryptowych, funkcji dotyczących konfiguracji oraz zarządzania przepływem pracy.
Firma Gartner rekomenduje wybranie takiego WMS-a, w którym nie będzie konieczności jego modyfikacji za jakiś czas. W praktyce jednak jest to prawie niemożliwe. Dlatego systemy WMS muszą oferować funkcje pozwalające na personalizację i dostosowywanie oprogramowania do własnych potrzeb oraz wymagań.
Technologie wspierające
W systemach WMS czasem znajdują się takie technologie, jak np. Radio Frequency (RF), która umożliwia bezprzewodową wymianę danych. Jeszcze lepiej, gdy system wyposażony jest w inne, bardziej nowoczesne technologie. Mowa tu np. o elektronice noszonej na ciele (określanej też mianem „technologii ubieralnych”), obejmującej wiele rozmaitych urządzeń i aplikacji. Mogą to być np. inteligentne okulary lub urządzenia noszone na biodrach, a także agenci konwersacyjni (systemy służące do symulacji konwersacji tekstowych lub werbalnych, np. chatboty).
Integracja z systemami obsługi przepływu towarów
Tutaj istotne jest to, czy system WMS dostarcza rozwiązania WCS, które umożliwiają automatyzację obsługi przepływu towarów. Dobrze jest również, gdy jest on wyposażony w narzędzia do integracji z urządzeniami automatycznymi (MHE). Warto sprawdzić, czy posiada funkcję WES, dzięki której można jeszcze bardziej zautomatyzować wiele procesów.
Z roku na rok coraz więcej klientów interesuje się automatyzacją przepływu towarów. Popularność zdobywają zarówno konwencjonalne systemy do automatyzacji, jak i autonomiczne roboty mobilne, które można wykorzystać np. do przewożenia ładunków – znacznie zwiększają one wydajność, a do tego są łatwe i szybkie do wdrożenia.
Prostota i łatwość obsługi
Mówiąc o prostocie obsługi systemu, należy zwrócić uwagę na: szybkość i łatwość jego uczenia się, łatwość użytkowania, możliwość konfiguracji funkcji związanych z wdrażaniem oraz łatwość korzystania z podstawowych opcji – także wśród pracowników z zerowym lub niewielkim doświadczeniem.
Aby zapewnić terminową i spersonalizowaną obsługę, firmy często korzystają z mniejszych magazynów, bliżej klienta np. w mniejszych miejscowościach, gdzie pracownicy nie są wykwalifikowanymi logistykami – dlatego też tak ważna jest prostota i łatwość obsługi. Aspekt ten jest istotny również ze względu na szybką rotację pracowników, chęć zwiększenia ich produktywności oraz satysfakcję z wykonywanej przez nich pracy. Najlepiej, gdy pracownicy są w stanie korzystać z konkretnych aplikacji nawet bez szkolenia – w systemie przyda się zatem intuicyjny i prosty interfejs.
Poziomy systemu WMS
Czym charakteryzują się poszczególne poziomy systemu WMS? Poniżej znajdziesz odpowiedź.
Poziom 1
Na tym poziomie plasują się bardzo podstawowe systemy, przeznaczone do stosowania w małych magazynach, bez wydzielonych lokalizacji. Większość czynności przeprowadza się w nich ręcznie, ponieważ nie są one zautomatyzowane. Takie magazyny wymagają systemów WMS, które wyposażone są jedynie w podstawowe funkcje, przeznaczone do zarządzania zapasami, a więc: ciągła inwentaryzacja, przyjmowanie, przechowywanie, kompletacja oraz wysyłka. Wielu użytkowników uważa, że nie są to – tak naprawdę – systemy WMS. Wykorzystywane są one jednak w małych magazynach, punktach usługowych oraz sklepach detalicznych.
Poziom 2
Systemy zaliczane do poziomu 2 najlepiej sprawdzają się w mało wymagających obiektach, w których wymagane są podstawowe funkcje WMS. Różnią się od poziomu 1 tym, że w magazynie wydzielone są nazwane/numerowane lokalizacje, w których przechowywane są towary. Operacjom na poziomie 2 towarzyszy często funkcja automatyzacji związanej z rozmieszczaniem i zbieraniem towarów z wielu lokalizacji, gdzie system WMS odpowiedzialny jest za samodzielne generowanie dyspozycji, a więc np.. odkładanie czy zbieranie – decyduje on o wykorzystywanej lokalizacji samodzielnie (zamiast magazyniera).
Magazyny te często przed wdrożeniem WMS-a nie są zautomatyzowane, a dyspozycje występują w nich na kartkach papieru. Na tym etapie często pojawiają się „stanowiska pakowacza” i wykorzystywany jest skaner kodów kreskowych do weryfikacji zamówienia podczas pakowania.
Poziom 3
Na poziomie 3. mówimy już o magazynach z bardziej zaawansowaną technologią. Wymagane są w nich inteligentne funkcje, które automatycznie kierują pracą w celu usprawnienia procesów, odbywających się w magazynie. Takie systemy WMS cechują się większą liczbą opcji, które pozwalają z kolei na większą elastyczność.
Ważne jest to, że systemy na poziomie 3. wyposażone są w funkcje, które ułatwiają zarządzanie pracą, dzięki czemu można szybciej i skuteczniej wykonywać poszczególne zadania (chodzi tu np. o przeplatanie zadań czy też kompletację wieloetapową). Znajdują się w nich również np. funkcjonalności związane z interdokowaniem (cross-dokingiem), czyli przeładowywaniem i wysyłaniem towaru dostarczonego do magazynu. Nie brakuje też funkcji usprawniających pobieranie i odkładanie, a także opcji umożliwiających zarządzanie partiami oraz seriami. Główna różnica między etapem 2 a 3 to skala operacji i zdecydowanie bardziej rozbudowane procesy magazynowe.
Poziom 4
Tutaj w grę wchodzi automatyzacja, ulepszanie i usprawnianie różnych procesów oraz funkcje, wspomagające podejmowanie decyzji. Na tym poziomie możliwości obejmują zarządzanie zadaniami, przestrzenią składowania oraz ocenę pracy pracowników. Operacje na tym etapie są bardziej złożone i wyrafinowane, uwzględniają większą liczbę elementów i bardziej skomplikowane procesy, jak np. kompletowanie.
Systemy na poziomie 4. wzbogacone są o większą ilość funkcji, które ułatwiają podejmowanie różnych decyzji. Istotne jest to, że operacje w magazynie na tym poziomie muszą wykraczać poza zwykłą automatyzację podstawowych, fizycznych procesów w pracy. Priorytetem staje się tu elastyczność.
Systemy te powinny:
- usprawniać, rozszerzać i ulepszać procesy magazynowe dzięki możliwości wspomagania decyzji o wartości dodanej (np. zarządzanie zadaniami i pracą, kompletacja falowa i bezfalowa, rozmieszczenie towaru w magazynie);
- posiadać bardziej złożone możliwości operacyjne (np. zarządzanie paczkami u wielu przewoźników, zarządzanie przestrzenią składowania, koordynację dostępu do doków przeładunkowych),
- wspierać wyrafinowane operacje poprzez lepsze wsparcie menadżerskie, w czym może pomóc np. dedykowany dashboard, business Intelligence oraz identyfikowalność (opcja umożliwiająca prześledzenie historii lub lokalizacji produktu od punktu początkowego do momentu zakończenia łańcucha dostaw).
Poziom 5
Operacje na poziomie 5. koncentrują się głównie na automatyzacji transportu towarów. Co więcej, są to dużo bardziej zaawansowane procesy niż na poziomie 3. i 4.
Niektóre obiekty w całości są przystosowane do obsługiwania najbardziej zautomatyzowanych operacji, takich jak np.: wykorzystywanie przenośników magazynowych (dzięki którym można zautomatyzować linie transportowe), sortowanie (coraz większa popularność zyskują systemy automatycznego sortowania), transport i układanie materiałów (ich automatyzację umożliwiają urządzenia dźwigowe) i robotyka (różne konstrukcje wyposażone są np. w roboty transportowe, czyli automatyczne wózki).
Wraz ze wzrostem poziomu automatyzacji akcent przenosi się z procesów WMS, zorientowanych na ludzi, na integrację obsługi materiałów (WCS) oraz optymalizację (WES):
- WCS – oprogramowanie pozwalające na sterowanie magazynem; stosowane do bardziej rozbudowanych rozwiązań niż systemy WMS, przeznaczone jest do obsługi magazynów automatycznych, pozwala też na automatyzację obsługi towarów;
- WES – oprogramowanie logistyczne, które łączy możliwości systemu WCS i WMS, pozwala usprawnić pracę magazynu.
Okazuje się, że wszystkie systemy WMS można zintegrować z automatyzacją obsługi towarów – dzięki temu mogą one przynajmniej minimalnym stopniu spełniać wymagania na poziomie 5.
Podsumowanie
Firma Gartner wykorzystuje wszystkie opisane kryteria w celu wyłonienia liderów branży. Warto wziąć je pod uwagę, wybierając system WMS dla swojego przedsiębiorstwa – dzięki temu poszczególne operacje będą przebiegały znacznie szybciej, lepiej wykorzystasz własne zasoby, a i ułatwisz życie pracownikom. Poszukujesz systemu do zarządzania magazynem na najwyższym poziomie? Skontaktuj się z nami i dowiedz się więcej o Futuriti WMS.
