Systemy do zarządzania produkcją

Rodzaje oprogramowania do zarządzania firmą produkcyjną 

Prowadzisz firmę produkcyjną? A może zamierzasz dopiero ją założyć? W obu przypadkach przyda Ci się wiedza o specjalistycznych programach, które mogą usprawnić rożne operacje, zwiększyć wydajność firmy, a przy okazji również zaoszczędzić pieniądze. W tym artykule opisujemy aż dwanaście ich rodzajów, z uwzględnieniem największych korzyści płynących z ich stosowania.

Systemy WMS 

Systemy WMS (ang. Warehouse Management System) przeznaczone są dla przedsiębiorstw produkcyjnych, które korzystają z magazynów – zarówno własnych, jak i tych wynajmowanych. Dzięki nim można sprawnie oraz profesjonalnie zarządzać tego typu obiektami. Z powodzeniem pozwalają one monitorować i optymalizować różne procesy, a co za tym idzie – minimalizować liczbę ręcznie wykonywanych czynności. Wszystko to sprawia, że można znacznie obniżyć koszty funkcjonowania magazynu. 

Co więcej, system WMS pozwala wyeliminować wiele powtarzalnych błędów oraz sprawić, że poszczególne zadania będą realizowane znacznie szybciej. Bardzo ważne jest również to, że systemy WMS kontrolują poprawne wykonywanie poszczególnych czynności w samym magazynie. 

Oprogramowanie WMS zapewnia więc m.in. następujące korzyści: 

• usprawnienie pracy, 
• zwiększenie wydajności określonych działań, 
• ograniczenie kosztów zarządzania magazynem, 
• poprawienie dokładności określonych operacji, 

• możliwość precyzyjnego śledzenia produktu, 
• bezproblemowy dostęp do ważnych danych, 
• większa łatwość odszukiwania towarów na magazynie, 
• lepsza organizacja pracy, 
• wyeliminowanie wielu pomyłek dokonywanych przez magazynierów, 

• lepsze wykorzystanie powierzchni magazynu, 
• szybsze wdrażanie nowych pracowników, 
• obniżenie kosztów wdrażania pracowników.

Oprogramowanie WMS pozwala też zarządzać kilkoma magazynami jednocześnie. 

Dla kogo przeznaczony jest system WMS? Projektowany jest on z myślą o firmach produkcyjnych, ale też handlowych i serwisowych. Używają go również centra logistyczne oraz przedsiębiorstwa, które wykorzystują duże powierzchnie magazynowe (np. te na poziomie 1000 mkw). Coraz częściej decydują się na jego wdrożenie również i mniejsze firmy.

Systemy ERP 

System ERP (ang. Enterprise Resource Planning) to rodzaj oprogramowania, które przyda się w każdej firmie produkcyjnej. Pozwala ono kompleksowo zarządzać produkcją oraz całym przedsiębiorstwem. Zbudowane jest z wielu modułów, które dopasowuje się w zależności od potrzeb firmy. Każdy moduł wyposażony jest w określone funkcjonalności. Obejmują one takie obszary, jak: 

• harmonogramowanie, 
• planowanie, 
• rozliczanie produkcji, 

• sprzedaż, 
• magazyn, 
• księgowość, 
• zamówienia komponentów.

Systemy ERP często zintegrowane są również z aplikacjami mobilnymi, dzięki którym można usprawnić pracę magazynu. Przykładowo mogą być one połączone z systemami analiz i raportów. 

Oto korzyści płynące z zastosowania systemu ERP: 

• wyższa produktywność oraz wydajność pracowników, 
• usprawnienie procesów biznesowych, 
• wspólna baza danych dla całego przedsiębiorstwa, 
• możliwość optymalizacji procesów zarządzania, 

• możliwość lepszego zarządzania zasobami ludzkimi, 
• usprawnienie procesów logistycznych, 
• obniżenie kosztów produkcji, 
• lepsza kontrola zapasów, 
• zautomatyzowane zarządzanie danymi, 

• łatwiejsze zarządzanie finansami.

Systemy ERP cieszą się obecnie ogromnym zainteresowaniem. Łączą one funkcjonalności programów MRP i CRM (o których również piszemy w tym artykule) oraz HRM, a także wielu innych systemów fakturowych oraz finansowych. W porównaniu do systemów MRP są one zdecydowanie bardziej kompletne. Pozwalają zarządzać sprzedażą, projektami i zasobami ludzkimi, a także pełnić nadzór nad wycenami oraz kosztorysami. 

Systemy ERP przeznaczone są zarówno dla średnich i dużych, jak i tych małych przedsiębiorstw. Doskonale sprawdzą się w przypadku firm, które dynamicznie się rozwijają.

Systemy MES 

Systemy MES (ang. Manufacturing Execution System) pozwalają zarządzać zaawansowanymi operacjami produkcyjnymi w firmie. Monitorują pracę na hali oraz sprawdzają wydajność różnych urządzeń. Sprawują one kontrolę nad całą pracą maszyn oraz linii produkcyjnych w przedsiębiorstwach, dają też możliwość łatwiejszego rozliczania określonych zadań. 

Systemy MES dostarczają informacje bezpośrednio z maszyn, stanowisk produkcyjnych, jak również od pracowników. Ważne jest także to, że odnotowują one ewentualne przestoje oraz informacje o przyczynach, które do nich doprowadziły. To wszystko przyczynia się do podwyższenia produktywności oraz poprawy jakości w firmie, a uzyskane dane ułatwiają podejmowanie różnych decyzji. W konsekwencji zwiększają również rentowność prowadzonych działań. 

Korzyści związane z systemami MES to: 

• możliwość szczegółowej analizy procesów produkcyjnych, 
• dostęp do danych w czasie rzeczywistym, 
• wyraźny wzrost wydajności firmy, 

• krótszy czas składania sprawozdań, 
• większa szansa na wykonywanie zleceń w wyznaczonym terminie, 
• szybsze wdrażanie osób nowozatrudnionych, 
• mniejsza ilość odpadów produkcyjnych, 
• minimalizacja błędów popełnianych przez człowieka, 

• możliwość przekonania się, ile faktycznie wynoszą koszty produkcji. 

System MES idealnie wpisuje się w potrzeby firm produkcyjnych. Doskonale sprawdza się m.in. w branżach: 

• budowlano-metalowej, 
• odzieżowo-włókienniczej, 
• elektronicznej, 

• elektryczno-technicznej, 
• meblowej, 
• farmaceutycznej, 
• papierniczej, 
• motoryzacyjnej, 

• chemicznej, 
• spedycyjno-transportowej. 

Jak widzisz, system MES to rodzaj oprogramowania, który wykorzystywany jest w różnych gałęziach przemysłu. Podobnie jak systemy ERP zbudowany jest z różnych modułów, które umożliwiają rejestrację procesów produkcyjnych, ich wizualizację, a nawet sterowanie różnorodnymi maszynami. 

Świadome przedsiębiorstwa często decydują się na implementację systemów MES wraz z oprogramowaniem ERP. Dzięki takiemu połączeniu można uzyskać najbardziej wiarygodne dane na temat produkcji. Ważne tylko, aby odpowiednio owe programy komunikowały się ze sobą. Na czym polega główna różnica między nimi? Przede wszystkim na tym, że: 

• system MES – jest skoncentrowany na produkcji określonych wyrobów, 

• system ERP – to „mózg” przedsiębiorstwa, a zarazem system informacji finansowej. 

Czy warto od razu implementować oba systemy? Naszym zdaniem: nie. Najlepiej na wstępie wdrożyć oprogramowanie ERP wraz z modułem produkcyjnym. Jeśli jednak okaże się, że w owym module brakuje – po jakimś czasie – pewnych funkcji, warto zdecydować się wtedy na system MES. 

Systemy MRP 

Systemy MRP (ang. Material Requirements Planning) przeznaczone są do tego, aby planować zapotrzebowanie na surowce oraz materiały, które w następnej kolejności zostaną wykorzystywane w produkcji. Dzięki nim można zarządzać dostawami oraz kontrolować stany magazynowe, obliczać potrzebne ilości surowców, jak i prognozować ich zużycie. 

Rozwiązanie MRP pozwala w dużym stopniu zaspokajać potrzeby działów wytwórczych. Ich pracownicy mogą w programie tego typu kontrolować poziom zaawansowania etapów poszczególnych prac. Co więcej, umożliwia on kontrolę terminów produkcji oraz sterowanie zapasami. 

Jakie są zalety korzystania z systemu MRP? Oto one: 

• lepsza organizacja produkcji, dostaw oraz zakupów, 
• zmniejszenie poziomu przechowywanych zapasów, 
• dostęp do szczegółowych danych na temat surowców, 
• możliwość dokładnego wyliczenia kosztów produkcji, 

• możliwość szybkiego reagowania na ewentualne zmiany, 
• optymalizacja terminów dostaw materiałów i surowców, 
• obniżenie kosztów. 

Warto zaznaczyć, że w ciągu ostatnich lat oprogramowanie MRP straciło na popularności na rzecz systemów ERP. 

Systemy PLM 

Systemy PLM (ang. Product Lifecycle Management) to oprogramowanie do zarządzania wszystkimi danymi oraz operacjami związanymi z cyklem życia produktów. Zapewniają one firmom wsparcie w zakresie tworzenia oraz rozwoju produktów, począwszy od pomysłu, poprzez projekt, aż do samej produkcji. Czasem korzysta się z nich również w celu wycofania danego produktu z rynku. 

Systemy PLM obejmują dane dotyczące części, pozycji, dokumentów, produktów, kart zmian konstrukcyjnych, wymagań, a także samych procesów jakości. Systemy tego typu pozwalają zarządzać tego rodzaju informacjami temat produktów, a także koordynować prace nad nowymi produktami między poszczególnymi działami firmy. 

Warto powiedzieć, jakie korzyści gwarantują nam systemy PLM: 

• szybsze wprowadzanie produktów na rynek, 
• skrócenie czasu realizacji poszczególnych procesów, 

• możliwość korygowania i eliminacji błędów, 
• możliwość implementacji usprawnień na różnych etapach cyklu życia produktu, 
• lepsza komunikacja w przedsiębiorstwie, 
• lepsza współpraca całego zespołu, 
• możliwość monitorowania wszystkich kosztów potrzebnych do realizacji projektu, 

• możliwość posiadania pełnej kontroli nad budżetem projektu, 
• redukcja kosztów. 

Niektórzy uważają, że system PLM to jeden z filarów firmy produkcyjnej, obok oprogramowania WMS (pozwalającego zarządzać łańcuchem dostaw), systemu CRM (umożliwiającego zarządzanie relacjami z klientami) oraz systemu ERP („mózgu” przedsiębiorstwa). Z pewnością przeznaczony jest on dla firm, które chcą skrócić cykl rozwoju produktów, obniżyć koszty oraz poprawić jakość dostarczanych rozwiązań. 

Systemy CRM 

Każdy system CRM (ang. Customer Relationship Management) przeznaczony jest do tego, aby łatwiej współpracować z kontrahentami. Umożliwia on zbieranie informacji o klientach oraz tworzenie archiwum kontaktów. Pozwala również sprawniej przygotowywać oferty i to nawet te dedykowane, dopasowane bezpośrednio do potrzeb danego kontrahenta. Dzięki systemom CRM można dokonywać także różnego rodzaju analiz. Oprogramowanie tego typu ma w założeniu wspierać firmy w pozyskiwaniu nowych klientów. Pomaga też kontrolować relacje z obecnymi. 

Jakie jeszcze korzyści zapewniają systemy CRM? Przede wszystkim: 

• możliwość wzmacniania relacji z klientami, 
• możliwość kompleksowej analizy danych, 
• lepszą komunikację zewnętrzną i wewnętrzną, 
• zwiększenie efektywności przedsiębiorstwa, 

• maksymalizację skuteczności działań sprzedażowych i posprzedażowych, 
• zwiększenie efektywności działań marketingowych. 

Po systemy CRM sięgają przede wszystkim duże przedsiębiorstwa, ale coraz częściej również te średnie i małe. Analitycy przewidują, że ze względu na ich dużą dostępność i konkurencyjne koszty, ich popularność będzie z czasem jeszcze bardziej wzrastać. 

Systemy bazujące na Business Intelligence 

W naszym zestawieniu nie mogło zabraknąć również systemów bazujących na Business Intelligence. Powalają one gromadzić dane z wszystkich dostępnych źródeł. W następnej kolejności umożliwiają one podgląd zebranych informacji oraz przygotowywanie na ich podstawie wartościowych raportów. Możliwość dostępu do pełnych, twardych danych pozwala też szybciej podejmować decyzje na temat przyszłości przedsiębiorstwa.  

Korzyści wynikające z systemu opartych na BI to: 

• łatwy dostęp do informacji z różnych źródeł, 
• możliwość analizy efektów pracy zatrudnionych osób, 
• możliwość analizy danych o różnych stopniach szczegółowości, 
• możliwość podejmowania istotnych decyzji w czasie rzeczywistym, 

• usprawnienie pracy osób na stanowiskach decyzyjnych, 
• zbieranie wiarygodnych informacji w jednej bazie, 
• możliwość analizy różnych trendów, 
• usprawnienie metod otrzymywania i dostarczania informacji. 

Systemy tego typu przydają się niemal we wszystkich firmach, szczególnie w tych dużych, w których przetwarzane są ogromne ilości danych, a do tego praca wykonywana jest w wielu różnych działach. 

Systemy RCP 

System RCP to nie jest oprogramowanie stricte produkcyjne, jednak może przydać się w tego typu przedsiębiorstwach. Rejestruje ono czas pracy, a więc wejścia i wyjścia. Prowadzi elektroniczną ewidencję obecności pracowników, a także wyjść służbowych oraz prywatnych. Pozwala rozliczać spóźnienia, a także wcześniejsze wyjścia z firmy. Co więcej, daje on możliwość precyzyjnego rozliczania czasu pracy, nadgodzin oraz czasu przerw w firmie. 

Ważne jest również to, że omawiany typ oprogramowania przechowuje dane dotyczące rozliczania czasu pracy. Wystarczy do nich zajrzeć, aby uzyskać pełen obraz obecności danego pracownika w firmie, jego wydajności oraz wykonywania obowiązków służbowych. 

Najważniejsze korzyści związane z implementacją systemu RCP to: 

• lepsze zdyscyplinowanie pracowników, 

• ograniczenie nadużyć ze strony osób zatrudnionych, 
• ograniczenie liczby procesów niemających związku z produkcją, 
• łatwiejszy i sprawniejszy przepływ informacji, 
• poprawa funkcjonowania firmy. 

Systemy RCP są przeznaczone dla każdego właściciela firmy, który poważnie myśli o jej rozwoju oraz pragnie usprawnić działania zatrudnionych przez siebie osób. Takie oprogramowanie świetnie sprawdza się zarówno w dużych, jak i małych firmach. 

Systemy APS 

Systemy APS (ang. Advanced Planning and Scheduling) przeznaczone są do automatycznego planowania, co z kolei pozwala przygotowywać i optymalizować różne scenariusze produkcyjne. Oprogramowanie tego typu jest w stanie w krótkim czasie dostarczyć harmonogram produkcji dla szerokiej gamy wyrobów przy uwzględnieniu różnych procesów w przedsiębiorstwie. Każdy taki harmonogram powinien obejmować informacje o technologii, zleceniach, zasobach oraz stanach materiałowych. To z kolei pozwala lepiej zaplanować przebieg produkcji. 

Przy tworzeniu planów produkcyjnych program może wziąć pod uwagę takie aspekty, jak m.in.: 

• jak najszybszy termin realizacji zlecenia, 
• jak najszybszy termin rozpoczęcia zlecenia, 

• jak najniższe koszty, 
• jak największa efektywność procesów produkcyjnych, 
• jak najkrótszy czas przezbrajania maszyn. 

A oto korzyści płynące z zastosowania systemu APS: 

• szybkie planowanie, 

• lepsza organizacja pracy, 
• zwiększenie wydajności pracy, 
• obniżenie kosztów produkcji, 
• usprawnienie obsługi klienta, 
• dostarczanie różnych komponentów w odpowiednim czasie. 

Systemy APS łączą rozwiązania znane z systemów MRP oraz inne, nowe możliwości. Dostarczają różne informacje w czasie rzeczywistym, są także elastyczne, jeśli chodzi ewentualne modyfikacje harmonogramu. Doceniają je wszyscy planiści, ponieważ bardzo ułatwiają im pracę – nie muszą oni wówczas korzystać z arkuszy w Excelu czy papierowych dokumentów. Systemy APS często integruje się również z oprogramowaniem ERP. 

Systemami APS powinni się zainteresować także producenci, którzy chcą zapobiec problemowi wprowadzania zbyt częstych zmian, jeśli chodzi o plan produkcji. Zadowoleni z tego rozwiązania będą również właściciele firm, którym nie na rękę są wysokie koszty nadgodzin. Oprogramowanie to usatysfakcjonuje też przedsiębiorców, którym zależy na zapobieganiu opóźnieniom w realizacji zamówień, oraz tych, którzy pragną w pełni wykorzystać swoje zasoby i materiały. Pragniesz mieć dostęp do aktualnych raportów oraz zestawień? W takim razie system APS również jest dla Ciebie. 

Systemy CMMS 

Jeśli prowadzisz własny zakład produkcyjny, być może słyszałeś równie o systemach CMMS. To specjalistyczne oprogramowanie, które zbiera dane dotyczące awarii, przeglądów, części zamiennych oraz stanów magazynowych. Dzięki niemu łatwiej jest zorganizować pracę całego zespołu. Dostęp do tego typu  informacji można uzyskać z każdego urządzenia z dostępem do internetu – wynika to z tego, że powyższe dane najczęściej przechowywane są w chmurze. 

Główne korzyści wynikające z wdrożenia systemu CMMS to: 

• zwiększenie efektywności pracy techników, 
• zmniejszenie awaryjności parku maszynowego, 
• skrócenie czasu nieprzewidzianych przestojów, 
• poprawa komunikacji między różnymi działami, 
• obniżenie kosztów obsługi parku maszynowego. 

System CMMS to oprogramowanie przeznaczone dla działów utrzymywania ruchu. Umożliwia dokonanie ich cyfryzacji, co z kolei przekłada się na usprawnienie pracy zatrudnionych osób. Pozwala ono przenieść papierową dokumentację do tego oprogramowania, sprawnie zarządzać zadaniami wykonywanymi przez cały dział, a także zarządzać częściami zamiennymi, serwisami oraz magazynem. 

Systemy SCM 

System SCM to zaawansowane oprogramowanie, które pozwala zarządzać łańcuchem dostaw – planować go i optymalizować. Chodzi tu o zarządzanie przepływem towarów, danych, jak również i środków finansowych związanych z konkretnymi produktami. Umożliwia ono wymienianie dokumentów (związanych np. z zamówieniami i fakturami), a także dokonywanie rozliczeń z dostawcami. 

Korzyści ze stosowania systemów SCM są następujące: 

• lepsza koordynacja dostaw, 

• bardziej efektywne planowanie procesów logistycznych, 
• skuteczniejsze zarządzanie stanami magazynowymi, 
• lepsza ocena popytu producenta na materiały i komponenty, 
• możliwość integracji procesów biznesowych wewnątrz przedsiębiorstwa i poza nim (przy wykorzystaniu internetu), 
• zapewnienie przejrzystości łańcucha dostaw, 

• możliwość dokonywania na bieżąco symulacji rynkowych, dzięki którym można błyskawicznie reagować na zapotrzebowanie klientów, 
• zwiększenie efektywności działu zakupowego, 
• optymalizacja kosztów dostaw, 
• możliwość dotarcia do szerszego grona dostawców. 

Systemy SCM nierzadko zintegrowane są z systemami WMS i ERP oraz z oprogramowaniem TMS (systemami logistycznymi). Połączone są one często również z technologią RFID. 

Kto powinien zdecydować się na system SCM? Z pewnością te firmy, które chcą zbierać szczegółowe informacje na temat konkretnych produktów. Przyda się on również Tobie, jeśli zależy Ci na szybszej wymianie informacji. Wybór tego oprogramowania powinno też przemyśleć przedsiębiorstwo współpracujące z kilkunastoma dostawcami. A jeśli chcesz mieć możliwość prognozowania dokładnego terminu wielu różnych dostaw, oprogramowanie SCM również jest dla Ciebie. 

Systemy PDM 

Słyszałeś kiedyś o systemach PDM? One również mogą Cię zainteresować. Nie jest bowiem tajemnicą, że przedsiębiorstwa z branży produkcyjnej często nie do końca dobrze zarządzają projektami swoich produktów. W takiej sytuacji dobrze jest pomyśleć o elektronicznej integracji wszystkich inżynierów w teamie. Jeśli do tej pory nie wdrożyłeś omawianego typu systemu, najpewniej zatrudnione przez Ciebie osoby pracują na arkuszach kalkulacyjnych oraz udostępnianych sobie dokumentach, a to z kolei powoduje chaos. 

Zdarza się, że również, że pracownik tworzy projekt nowego produktu, ale działy rozwoju i produkcji nie komunikują się ze sobą w odpowiedni sposób i nie współpracują ze sobą. W takiej sytuacji stworzona przez Ciebie wizja może być daleka od tego, w jaki sposób produkt finalnie zostanie wyprodukowany i dostarczony klientom. System PDM daje możliwość połączenia inżynierów z działem produkcji, co pozwala zapobiegać wyżej opisanym problemom. 

Dzięki systemowi PDM można: 

• ograniczyć błędy produkcyjne, 
• szybciej reagować na potrzeby rynku, 
• poszerzyć możliwości zespołu projektowego, 
• zabezpieczyć firmę przed utratą danych, 
• oszczędzić pieniądze, 

• poszerzyć wiedzę na temat zaawansowania różnych projektów, 
• doprowadzić do lepszej pracy różnych działów dzięki nieustannej wymianie danych, 
• przejąć kontrolę nad dużą liczbą danych oraz uniknąć chaosu w przedsiębiorstwie. 

Kto powinien pomyśleć o wdrożeniu systemu PDM? Na pewno wszystkie te firmy, w których inżynierowie poświęcają mnóstwo czasu na wyszukiwanie informacji znajdujących się w wielu różnych miejscach oraz pracują na różnych zestawach danych. Zdecydowanie przyda się on również w przedsiębiorstwach, w których nie masz wglądu do tego, nad czym pracują Twoi pracownicy w danym momencie. Niezbyt dobra komunikacja prowadzi do opóźnień? Jeśli tak, również najwyższa pora na implementację systemu PDM. 

Podsumowanie 

Jeśli zależy Ci na dynamicznym rozwoju firmy produkcyjnej, powinieneś zaopatrzyć się w niektóre, opisane przez nas rodzaje oprogramowania. Mamy świadomość, że każde przedsiębiorstwo ma inne potrzeby i cele, dlatego ostateczny ich wybór pozostawiamy Tobie. Najlepiej przygotować listę funkcji (które są Ci potrzebne), a także problemów (które chcesz rozwiązać). Ze swojej strony możemy Ci zaoferować wysokiej klasy system WMS, który pomoże Ci mądrze i umiejętnie zarządzać magazynem. Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z nami!